Rolsimulatie bij SLIM: voorbereiding en verloop

Wat is een rolsimulatie?

Een rolsimulatie is in feite een rollenspel; het verschil zit vooral in de benaming. Bij SLIM spreken we bewust van een rolsimulatie omdat dit de nadruk legt op realistische gedragsobservatie en minder op het speelse of toneelachtige karakter dat vaak met een rollenspel wordt geassocieerd. Het doel van een rolsimulatie is om zichtbaar te maken hoe een deelnemer reageert op professionele, interpersoonlijke uitdagingen, zoals het omgaan met weerstand, feedback geven of het voeren van gesprekken die zorgvuldig en doordacht moeten worden aangepakt. Het gaat om sociaal-communicatieve vaardigheden en professioneel gedrag, niet om kennis van een specifieke functie of vakgebied.

De rolsimulatie: gericht op gedrag, niet op functiekennis

Tijdens het assessment van SLIM neemt de deelnemer deel aan een rolsimulatie waarin een realistische werksituatie wordt nagebootst. Sociale en communicatieve vaardigheden staan centraal: denken aan actief luisteren, omgaan met weerstand, feedback geven of het voeren van een lastig gesprek.

De rolsimulatie is bewust niet één-op-één gekoppeld aan de functie van de deelnemer. Het doel is niet om specifieke vakkennis of inhoudelijke expertise te toetsen, maar om te laten zien hoe iemand in gedrag reageert op interpersoonlijke uitdagingen. Zo kunnen sociaal-communicatieve kwaliteiten van kandidaten betrouwbaar vergeleken worden, los van vakgebied of ervaringsniveau.

Voor de deelnemer ligt de nadruk op het tonen van effectief gedrag, niet op het geven van inhoudelijk ‘juiste’ antwoorden. Voor de opdrachtgever biedt de rolsimulatie een objectieve blik op gedragscompetenties die in vrijwel elke functie van belang zijn, zoals luisteren, beïnvloeden, samenwerken en omgaan met emoties of weerstand. Kortom, de rolsimulatie is geen kennisproef, maar een gedragsproef: zo meten we wat echt telt in professioneel handelen.

Kritisch gedrag in de praktijk

Tijdens een rolsimulatie krijgt de deelnemer de kans om gedrag te laten zien dat relevant is voor professioneel functioneren. De situaties zijn zo ontworpen dat kritisch gedrag wordt uitgelokt, zoals het aanspreken van iemand op gedrag, coachen, leidinggeven of effectief omgaan met weerstand. Door dit los te koppelen van specifieke functie-inhoud ontstaat een eerlijk beeld van hoe een deelnemer functioneert in uitdagende interpersoonlijke situaties en laat zien hoe hij of zij communiceert, beslissingen neemt en invloed uitoefent.

Professionele begeleiding met assessmentacteur

Bij SLIM werkt de deelnemer samen met een professionele assessmentacteur. Deze acteur is gespecialiseerd en heeft ruime ervaring met assessments. Tegelijkertijd observeert de assessor of psycholoog het gedrag van de deelnemer en beoordeelt dit gestructureerd.

Betrouwbaar beoordelingsproces

Door de combinatie van observaties van zowel de acteur als de assessor ontstaat een geïntegreerd en betrouwbaar beoordelingsproces. Competentieprofielen en vooraf gedefinieerde gedragsindicatoren zorgen ervoor dat de beoordeling objectief en transparant is, zodat interpretatieverschillen tot een minimum worden beperkt.

Voorbereiding op de rolsimulatie

Voorafgaand aan de rolsimulatie krijgt de deelnemer de tijd om zich voor te bereiden. De instructies geven duidelijk aan welke rol de deelnemer vervult, wat de doelstellingen zijn en met wie het gesprek plaatsvindt.

Deze voorbereiding biedt de deelnemer de mogelijkheid om een plan van aanpak en strategie te ontwikkelen, zodat hij of zij tijdens de uitvoering volledig kan focussen op het tonen van professioneel gedrag. Het gaat erom dat dit gedrag natuurlijk en overtuigend wordt weergegeven, niet geforceerd.

Tijdens de rolsimulatie

Tijdens de uitvoering bewaakt de deelnemer zelf de tijd en laat hij of zij de vaardigheden zo natuurlijk mogelijk zien.

Effectief gedrag, communicatie en overtuigingskracht

De nadruk ligt op openstaan voor de standpunten en gevoelens van de gesprekspartner, terwijl stevig wordt vastgehouden aan de inhoud en zorgvuldig wordt omgegaan met de relatie. Sociaal-communicatieve vaardigheden zoals actief luisteren, overtuigingskracht, beïnvloeden, mensen meenemen, draagvlak creëren en omgaan met weerstand zijn hierbij van groot belang.

Onderzoekend vermogen en informatieanalyse

Daarnaast kan de rolsimulatie onderzoekend vermogen meten: de mate waarin de deelnemer relevante feitelijkheden verzamelt, analyseert en kritisch toetst om een goed beeld van de situatie te krijgen. Dit ondersteunt ook het maken van gegronde keuzes en het geven van advies of richting.

Resultaatgericht handelen en sturen op resultaten

Tot slot observeert de rolsimulatie hoe de deelnemer sturen op resultaat laat zien. Dit omvat het aanspreken op gedrag en resultaten, het maken van concrete afspraken en het bewaken van voortgang. Zo wordt zichtbaar of de deelnemer niet alleen sociaal-communicatief effectief is, maar ook daadwerkelijk in staat is om professioneel resultaat te realiseren.

Nabespreking, evaluatie en zelfevaluatie

Direct na een ronde wordt de deelnemer eerst gevraagd stil te staan bij het eigen handelen en dit kritisch te evalueren. Belangrijke reflectievragen zijn:

• Welke keuzes zijn gemaakt en waarom?

• Wat ging goed en wat minder goed tijdens het gesprek?

• Welke afwegingen zijn gemaakt tijdens de simulatie?

• Had de deelnemer het gevoel zichzelf te kunnen zijn, of speelde hij/zij vooral een rol?

• Welke acties of aanpak zouden in een vergelijkbare praktijksituatie anders worden gekozen?

• Waar wijkt het gedrag in de simulatie af van hoe de deelnemer dit in de praktijk zou doen?

Hierna geven de acteur en de assessor of psycholoog feedback gericht op concreet waarneembaar gedrag. Deelnemers krijgen zo direct inzicht in wat effectief was en waar verbeterpunten liggen. Daarnaast observeert de assessor hoe de deelnemer op feedback reageert en of hij of zij deze toepast in een eventuele vervolgronde van de simulatie.

Door deze combinatie van zelfevaluatie en gerichte feedback ontstaat een compleet en genuanceerd beeld van professioneel gedrag. Het laat zien hoe de deelnemer functioneert in interpersoonlijke en resultaatgerichte situaties. Ook wordt duidelijk hoe flexibel hij of zij feedback integreert en welke leerpunten er zijn voor toekomstige situaties. Dit biedt zowel voor de deelnemer als voor de opdrachtgever waardevolle inzichten.

Structuur en duur

Een volledige rolsimulatie bij SLIM bestaat doorgaans uit 2 tot 3 rondes, waarbij elke ronde bestaat uit voorbereiding, uitvoering en nabespreking. De totale afnameduur bedraagt meestal ongeveer 60 minuten. De ervaren assessmentacteur speelt een realistische rol, waardoor de deelnemer zich volledig kan concentreren op professioneel gedrag en het opnemen van feedback.

Kortom, de rolsimulatie bij SLIM meet sociaal-communicatieve vaardigheden, onderzoekend vermogen, overtuigingskracht en resultaatgericht handelen op een realistische en objectieve manier. Tegelijk biedt de oefening een waardevolle bron van feedback en zelfreflectie.

Rolsimulatie binnen het SLIM-assessment

De rolsimulatie is een belangrijk onderdeel van het SLIM-assessment, maar niet het enige. Onze assessments zijn opgebouwd volgens het multitrait-multimethod-principe, wat betekent dat elke competentie minimaal twee keer wordt gemeten met verschillende instrumenten, zoals cognitieve tests, persoonlijkheidsvragenlijsten en de rolsimulatie zelf. Zo ontstaat een volledig en betrouwbaar beeld van de vaardigheden en het professioneel handelen van de deelnemer.

Wil je meer weten over hoe de rolsimulatie past binnen het SLIM-assessment en hoe wij competenties objectief beoordelen? Bekijk dan onze assessmentpagina of neem contact op via onze contactpagina.